عربستان سعودی کشوری است با جغرافیای متنوع و مناطق مختلفی برای گشتوگذار. در میان علاقهمندان به ماجراجوییهای منحصربهفرد و پیادهگردیهای خارقالعاده، این کشور مقصدی بسیار محبوب است. گردشگران جسور هرساله از سراسر جهان به عربستان سعودی میآیند تا در بیابانهای معروف این کشور چادر بزنند و پیادهگردی کنند. عربستان سعودی با برخورداری از گسترۀ گستردهای از مسیرهای بیابانگردی، برای همه – از مبتدی گرفته تا حرفهای – گزینههای جذابی دارد.
جامعۀ گردشگری عربستان سعودی در طراحی مسیرهای بیابانگردی در برخی از بهترین مناطق این کشور پیشگامانه عمل کرده است. امروزه گردشگران میتوانند از میدان گدازهها دیدن کنند، از کوههای باشکوه بالا بروند و در درههای باستانی پرسه بزنند. گردشگران حالا علاوه بر پیادهگردی میتوانند انواع فعالیتهای ورزشی و تفریحی بیهمتا را در اکوسیستم بیابانی تجربه کنند.
این مقاله برخی از بهترین مسیرهای بیابانگردی در عربستان سعودی را بررسی میکند و نکاتی را برای استفادۀ بهینه از چنین سفرهایی ارائه میدهد!
العُلا
العُلا، شهری باستانی که اکنون در دست کاوش است، از دیرباز جزو مکانهای محبوب بیابانگردی در عربستان سعودی بوده است. بازدیدکنندگان در حین گشتوگذار در درههای بیابانی میتوانند آرامش کوه العلا را تجربه کنند. در این مسیر مناظری از صخرههای آتشفشانی باستانی و سنگنگارههای دورۀ لحیانی و دادانی وجود دارد. مقبرۀ شیرهای دادان نیز در همین نزدیکی است.
گردشگران در زمستان احتمال دارد در مسیرشان با حوضچههای آب مواجه شوند، بنابراین بهتر است تجهیزات ایمنی و لوازم شنا همراه داشته باشند. پیادهگردی شبانه در عربستان سعودی جزو فعالیتهای پرهوادار است، زیرا امکان تماشای ستارگان وجود دارد. یکی از مسیرهای مشهور پیادهگردی شبانه در العُلا، «درۀ پنهان» است: عبور از میان تنگههایی که با نور ستارهها روشن میشوند. بهترین زمان بازدید از مهر تا فروردین است.
وادی الدیسه
وادی الدیسه در شمال غربی عربستان سعودی و در درهای بیابانی به نام «درۀ درختان خرما» قرار دارد. ورودی این دره 260 کیلومتر از منطقۀ تبوک فاصله دارد و برای رسیدن به روستای کوچک الدیسه باید از خودرو استفاده کنید.
این دره بهدلیل داشتن ستونهای ماسهسنگی متضاد و مسیرهای سرسبز یکی از زیباترین مناطق پادشاهی عربستان سعودی است. این منطقه مأمن بسیاری از آثار باستانی و محوطههای مربوط به تمدن نبطیان است. بهترین زمان برای رفتن به وادی الدیسه بین آبان تا فروردین است که مسیرش در دسترس است.
لبۀ جهان
برخی از گردشگران ترجیح میدهند در نزدیکی شهرهای بزرگ عربستان سعودی مانند ریاض پیادهگردی کنند و از مقاصد پیادهگردی نزدیک شهرها دیدن کنند. این هم انتخابی خوبی است، زیرا در نزدیکی ریاض و سایر شهرهای بزرگ مسیرهای بیابانی شگفتانگیزی وجود دارد. کوه فَهرَین یا «لبۀ جهان» یکی از نمونههای عالی است. لبۀ جهان که در درۀ اقاقیا در 56 مایلی (90 کیلومتری) شمال غربی ریاض قرار دارد، صخرهای به ارتفاع 300 متر است که با پیادهگردی در مسیری بیابانی میتوان به قلۀ آن رسید.
مسیر این پیادهگردی کمی دشوارتر از حرکت در دره است، اما مشاهدۀ منظرهای فراموشنشدنی از بیابان در زیر پایتان حتماً ارزشش را دارد. گردشگران میتوانند با خودروی شخصی خودشان را به پای کوه فهرین برسانند و از آنجا پیاده بهسمت بالای قله بروند. بهتر است گردشگران از قبل برنامهریزی کنند تا بتوانند طلوع یا غروب شگفتانگیز خورشید را از قله ببینند. در نزدیکی محوطه هوا گرم است، بنابراین گردشگران باید بین آبان و خرداد برای بازدید از آن برنامهریزی کنند. با توجه به مسیر طولانی تا رسیدن به قله، این پیادهگردی به خانوادههایی که فرزند خردسال دارند توصیه نمیشود.
واحۀ الاحساء
کسانی که آرزوی دیدن یک واحۀ بیابانی واقعی را دارند، از دیدن واحۀ الاحساء ناامید نخواهند شد. این واحه با داشتن بیش از 3 میلیون اصله نخل، جایگاه چشمههای آب گرم و سرد طبیعی، صخرههای باستانی و مسیرهای پیادهگردی فراوان است. این واحه در نزدیکی شهر دمام و نزدیک شهر الهفوف است، بنابراین بیابانگردان میتوانند وسایل مورد نیازشان را همانجا تهیه کنند. پارک ملی الاحساء در همان نزدیکی هم غارهای خارقالعادهای دارد که گردشگران میتوانند در آنها کاوش کنند. همچنین گردشگران میتوانند از کوه القاره بالا بروند تا دورنمای کاملی از واحۀ الاحساء را ببینند.
پارک ملی خراره
سفر به عربستان سعودی بدون بازدید از تپههای شنی ناقص خواهد بود. پارک ملی خراره یکی از بهترین مکانها برای چنین سفری است و بسیار به ریاض نزدیک است. گردشگران میتوانند از طریق یکی از دفترهای گردشگری عربستان سعودی یک راننده استخدام کنند یا با یک وسیلۀ نقلیه گردشگری یک ساعت در جنوب غربی شهر رانندگی کنند تا به جایی برسند که میتوانند صخرههای خیرهکننده، تپههای شنی قرمز و حیات وحش خارقالعاده را از نزدیک ببینند.
دیوارۀ طُوَیق هم در همان نزدیکی است: چشماندازی کوهستانی که نزدیک به 500 مایل در دل این کشور امتداد دارد. بسیاری از گردشگران ماجراجو، البته با رعایت نکات ایمنی، با خودروهای شاسی بلندشان در این منطقه بیابانگردی میکنند تا از منظرۀ آرامشبخش بیابان لذت ببرند.
این پارک مکانی عالی برای فعالیتهای فضای باز مانند پیادهگردی، بادبادکبازی، اسکی روی ماسه، و چهارچرخسواری است. اغلب میتوان خانوادهها را در حال پیکنیک در نزدیکی دریاچۀ خراره دید که محل زندگی گونههای شگفتانگیز پرندگان در طول فصل بارندگی است.
دهانۀ وعبه
بازدیدکنندگانی که بهدنبال تجربۀ ناب تماشای ستارگان هستند میتوانند برای سفری شبانه به دهانۀ کمنظیر وعبه برنامهریزی کنند. این منطقه یکی از گنجینههای عربستان سعودی است و پیادهگردی در آن سحرانگیز است. این دهانه 820 فوت (250 متر) عمق دارد و پر از میدانهای خارقالعادۀ گدازۀ آتشفشانی است. این منطقه دورافتاده است، بنابراین گردشگران برای اقامت شبانه باید وسایل کامل کمپینگ در بیابان همراه داشته باشند.
این سفر فشردهتر از سایر سفرهای کوتاه است، اما تماشای ستارگان خودش ارزش برنامهریزی مجزا را دارد. گردشگران از طریق دفترهای گردشگری عربستان سعودی میتوانند رانندهای را از جده یا طائف استخدام کنند. مانند سایر مکانها، بهترین زمان برای سفر به اینجا بین آبان و خرداد است. البته در تابستان هم امکان بازدید هست، اما دمای هوا به 45 درجه سانتیگراد میرسد!
نکات ایمنی بیابانگردی
مسیرهای بیابانگردی در عربستان سعودی تقریباً برای همۀ گردشگران ایمن و قابلدسترسی است، اما کماکان برخی دستورالعملهای ایمنی هست که همۀ گردشگردان باید رعایت کنند. موارد زیر برخی از اقدامات احتیاطی است که گردشگران قبل از پیادهگردی در عربستان سعودی باید لحاظ کنند:
- از قبل برنامهریزی کنید و دربارۀ آبوهوا و شهرهای نزدیک به محل پیادهگردی تحقیق کنید.
- چکمههای پیادهگردی نرم و راحت همراه با لباسهای مناسب برای آبوهوای پیش رو همراه داشته باشید.
- برای هر سفر یک بطری آب و مقدار زیادی تنقلات آماده کنید. اگر با یک شرکت یا راهنمای حرفهای در عربستان سعودی پیادهگردی میکنید، احتمالاً آنها غذا و لوازم را برایتان تهیه میکنند.
- مسیر را بشناسید و به توصیههای مسئولان محلی گوش کنید. بیابانها میتوانند مکانهایی بسیار دورافتاده باشند، بنابراین مهم است که در مسیرهای مشخصشده حرکت کنید.
- سفر گروهی اغلب ایمنتر و بسیار راحتتر است، زیرا اگر اتفاقی بیفتد، گروه به ایجاد ایمنی و امنیت کمک میکند.
- جعبۀ کمکهای اولیه و وسایل اضطراری که ممکن است مفید باشد آماده کنید، از جمله مقدار زیادی کرم ضدآفتاب و دورکنندۀ حشرات.
- بسته به جایی که قصد پیادهگردی دارید، حتماً برای گرما، سرما یا باران شدید آماده شوید. دمای بیابان میتواند در طول سال بهشدت نوسان داشته باشد. قبل از سفر دربارۀ آبوهوا تحقیق کنید.
پیادهگردی در عربستان سعودی راهی فوقالعاده برای تجربهکردن اکوسیستمها و مناظر بینظیر بیابانی است. این کشور از چشماندازهای متنوع و مناظری زیبا برخوردار است، لذا گردشگران در هر سطحی میتوانند ماجراجوییهایی بهیادماندنی داشته باشند و کنجکاویهای بیابانی خودشان را برآورده کنند. تحقیق دربارۀ مقصد پیادهگردی و برنامهریزی میتواند بسیار کمک کند خاطرجمع شوید که همهچیز از قبل مهیاست. پیادهگردی در عربستان سعودی بهخوبی توسط صنعت گردشگری سازماندهی شده است. لوازم مورد نیاز و راهنماهای خبره را در شهرهای بزرگ میتوان یافت، بنابراین گردشگران ناآماده یا سرگردان نخواهند بود. عربستان زیرساختهای گردشگری محلی فوقالعاده و مکانهای طبیعی خیرهکنندهای دارد و سفر به این کشور برای کمپینگ در بیابان و طبیعتگردی بیشک تجربهای تکرارنشدنی خواهد بود!